اخبار

پوکی استخوان یا استئوپروز یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می‌کند و ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد. گزارش مرکز تحقیقات استئوپرز پژوهشگاه پوکی استخوان دانشگاه علوم پزشکی تهران حاکی از آن است که شیوع پوکی استخوان نسبت به آمارهای گذشته افزایش یافته و امروزه ۶۲/۷ درصد از زنان و ۲۴/۶ درصد از مردان بالای ۶۰ سال به پوکی استخوان مبتلا هستند این بدان معناست که از هر۳ زن و هر ۵ مرد بالای ۵۰ سال یک نفر در معرض شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان نظیر شکستگی لگن است و به‌طور معمول ۲۰ تا ۵۰ درصد موارد شکستگی لگن به مرگ منجر می‌شود

علایم: برخلاف بسیاری از بیماری‌های مزمن، که علائم و نشانه‌های متعددی دارند، پوکی استخوان یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود. بنابراین لازم است در ارتباط با سلامت استخوان ها با پزشک مشورت کنیم و هم چنین عوامل خطر مرتبط با آن را بشناسیم .

اصلی‌ترین عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان :

• شکستگی استخوان هابا  ضربه خفیف یا افتادن ساده یا بدون علت  بویژه بعد از 50 سالگی .
• درد ناگهانی و شدید در ستون فقرات
• قوز دار شدن ستون فقرات
• کوتاه شدن تدریجی قد نسبت به گذشته
• یائسگی زودرس 
• مصرف سیگار و یا نوشیدن الکل
• مصرف کم کلسیم و دوری زیاد از آفتاب
• سبک زندگی کم تحرک و بدون فعالیت بدنی

راهکارهای پیشگیری از پوکی استخوان یا جلوگیری از پیشرفت آن

علاوه بر مصرف دارو برای درمان پوکی استخوان ، افراد مبتلا به پوکی استخوان (در هرسنی) باید از این راهنما استفاده کنند:

همواره تلاش کنید تا در رژیم غذایی شما به میزان کافی کلسیم و پروتئین  وجود داشته باشد . درکنار مصرف مکمل‌های ویتامین D(ارائه ماهیانه یک دوز مکمل خوراکی ویتامین (D) (۵۰۰۰۰ واحد) برای پیشگیری از کمبود ویتامین D و نیز  توصیه به مصرف روزانه یک عدد مکمل کلسیم ( حاوی ۵۰۰ میلی گرم کلسیم ) یا کلسیم D (حاوی ۵۰۰ میلی گرم کلسیم و ۴۰۰ واحد بین المللی ویتامین D) تلاش کنید تا زمان بیشتری را در خارج از خانه و در معرض تابش خورشید بمانید برای تأمین آن توصیه می شود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیریم.به این نکته نیز توجه داشته باشیم که تابش نور خورشید از پشت شیشه تاثیری ندارد.  از طرفی هم چنین سه بار در هفته و هربار به مدت 30تا 40  دقیقه فعالیت بدنی مناسب  (نظیر پیاده روی) داشته باشید . از مصرف نمک به میزان زیاد پرهیز کنید . غذاهای دریایی علاوه بر تامین پروتئین، به دلیل دارا بودن امگا ۳ دارای اثرات ضدالتهابی بوده و به‌طور سازنده با سلامت استخوان به‌ویژه در مردان ارتباط دارد. بنابراین توصیه می شود دو بار در هفته غذای دریایی مصرف شود. میوه‌ها و سبزی ‌ها میزان زیادی ریزمغذی مانند فولات، منیزیوم، پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل ویتامین C و کاروتنوئیدها را فراهم می‌کند. مطالعات نشان داده است دریافت سبزی و میوه به مقدار پنج واحد و بیشتر در روز با حفظ سلامت توده استخوانی در زنان و مردان همراه است.

نکات مهم :

شربت های کاهش دهنده اسید معده جذب کلسیم غذا را دچار اختلال می کند. بنابراین توصیه می شود از مصرف خودسرانه و غیرضروری آنها خودداری شود.

شیر منبع خوبی برای کلسیم است، اما اضافه کردن چای، پودر نسکافه، پودر کاکائو و قهوه به شیر، از جذب شدن کلسیم جلوگیری می کنـد.

· نوشابه های گازدار جلوی جذب کلسیم را می گیرد.

هدی طاووس‌نژاد    کارشناس تغذیه بیمارستان امام خمینی (ره) ایلام